VİRAL HEPATİTLER SERİSİ (1)
Yaygın olarak görülen, siroz, karaciğer yetmezliği ve karaciğer kanserine ilerleyerek önemli oranda hastalık ve ölüme neden olabilen önemli bir halk sağlığı sorunudur.
1. Hepatit A virüsü (HAV):
Daha çok çocukluk çağında görülür. Akut enfeksiyon etkenidir. Son dönemde erişkinlerde görülme sıklığı artmıştır. Bulaşma esas olarak fekal-oral yolla; kişiden kişiye temas veya kontamine yiyecek veya su/içecek tüketilmesi ile gerçekleşir.
Tanıda Kullanılacak Testler:
Karaciğer hasar testleri (AST, ALT), total bilirubin,
Anti-HAV IgM (Akut hepatit A için spesifik test)
Anti-HAV IgG (Kalıcı bağışıklık göstergesi)
Korunma
HAV enfeksiyonunun esas bulaş yolunun fekal-oral yol olması nedeniyle virüsün yiyecek, su ve çevreyi kontamine etmesinin önlenmesi en önemli kontrol yöntemidir.
Hijyenik yaşam, el yıkama ve gıda hijyenine dikkat edilmesi hepatit A’nın bulaşını önlemede önemlidir.
HAV aşısı korunmada önemli bir yöntemdir.
Ulusal aşı takvimimizde 2013 yılından itibaren uygulanmaya başlanmıştır.
Ülkemizde çocuklara 18. ve 24. aylarda, risk grubundaki kişilere de en az 6 ay ara ile 2 doz halinde sağlık kuruluşlarımızda ÜCRETSİZ hepatit A aşısı uygulanmaktadır.
Risk Grubundaki kişelere (kanalizasyon işçileri, göçmenlerle temas eden görevliler, HIV/AIDS olguları, Hepatit A’nın yaygın olduğu bölgelere seyahat edenler vs.) Hepatit A antikorları düzeylerine bakılarak aşılama yapılabilir.
VİRAL HEPATİTLER SERİSİ (2)
Yaygın olarak görülen, siroz, karaciğer yetmezliği ve karaciğer kanserine ilerleyerek önemli oranda hastalık ve ölüme neden olabilen önemli bir halk sağlığı sorunudur.
2. Hepatit B Virüsü
Tüm dünyada 2 milyar HBV ile karşılaşmış kişi ve 400 milyonun üzerinde kronik HBV enfeksiyonu olduğu tahmin edilmektedir.
2012-2016 yılları arasındaki karaciğer nakli olgularının yaklaşık yarısı HBV enfeksiyonuna bağlı karaciğer yetmezliği nedeniyle yapılmıştır.
Karaciğer Kanseri ve Karaciğer Sirozunun en sık sebebidir.
Ülkemizde yapılan bir çalışmada; 18 yaş üstü HBsAg pozitifliği yaklaşık %4 olarak bulunmuştur. Bu kişilerin sadece %12’sinin hastalığından haberdar olduğu saptanmıştır.
HBV enfeksiyonu perinatal dönemde bulaşırsa %90 ve erişkin dönemde bulaşırsa %2-5 oranında kronikleşir.
Bulaş Yolu
Temel bulaşma yolları damar yoluyla, cinsel ilişki, anneden bebeğine doğum sırasında ve aile içi bulaştır.
Tanı Yöntemleri
Tesadüfen (Taramalar esnasında şikayeti olmayan kronik hepatitlerin tespiti)
Karaciğer hasar testleri (ALT; AST; GGT; Bilüribinler, Alfa Fetoprotein vb.) + hemogram
Seroloji (HBsAg, HBeAg, HBV DNA)
Görüntüleme yöntemleri
Karaciğer Biyopsisi
Korunma
Tüm yenidoğanlar HBV’ye karşı aşılanmalıdır. 1998 yılından beri aşı takviminde yer almaktadır ve yenidoğanlara ücretsiz yapılmaktadır.
Risk grubundaki kişiler HBV yönünden tetkik edilmeli (HBsAg, Anti-HBs ve Anti-HBc IgG) ve test sonuçları negatif olanlara aşı yapılmalıdır.